تأثیر عوامل اجتماعی شدن بر هویت نوجوانان(همسالان، مدرسه و رسانه)

تأثیر عوامل اجتماعی شدن بر هویت نوجوانان(همسالان، مدرسه و رسانه) دکتر رضا صفری شالی1       آتیه عبد مولایی2 چکیده عوامل مختلف اجتماعی بر هویت نوجوانان موثرند که شناخت این عوامل و برنامه‌ریزی برای کاربست مطلوب این عوامل زمینه را برای پیشگیری از بحران هویت در نوجوانان فراهم‌ می‌آورد. بر این اساس هدف این پژوهش بررسی تأثیر سه عامل  نقش همسالان، رسانه و عملکرد مدرسه بر هویت نوجوانان است. روش این پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری همۀ دانش‌آموزان مقطع متوسطه مدارس تهران هستند که شمارشان 94000 نفر است. حجم نمونه با فرمول کوکران 382 نفر به‌دست آمده است. در این بررسی دو روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و تصادفی ساده به کار رفته است. ابزار گرد‌آوری اطلاعات پرسشنامه بوده که از اعتبار صوری و پایایی لازم برخوردار است. به‌منظور آزمون فرضیات از دو آزمون همبستگی و رگرسیون استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که میان عوامل اجتماعی (مدرسه، همسالان و رسانه) و هویت نوجوانان رابطه معنادار وجود دارد (0.000 sig=). در این میان قوی‌ترین رابطه میان عامل همسالان و هویت وجود دارد (0.501 r=). از این نظر مدرسه با ضریب همبستگی 0.412 در مرتبه بعدی قرار دارد و رسانه نیز با ضریب همبستگی 0.332 ضعیف‌ترین رابطه را با هویت دارد. نتایج آزمون رگرسیون نیز نشان داد که هر سه عامل مدرسه، همسالان و رسانه می‌توانند تغییرات متغیر هویت را پیش‌بینی کنند. بدین‌صورت که به ازای یک انحراف معیار تغییر در عملکرد مدرسه، همسالان و رسانه، به‌ترتیب 0.211، 0.321 و 0.2 انحراف معیار تغییر در متغیر هویت نوجوانان رخ می‌دهد. کلیدواژگان: هویت، هویت نوجوانان، همسالان، رسانه، نهاد مدرسه ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ تاریخ دریافت: 19/11/93                 تاریخ پذیرش: 31/1/95 1. عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی                                                        [email protected] 2. کارشناس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش                                                                              [email protected]